O co chodzi z tą dziwną prehistoryczną konstrukcją? Naukowcy źle ocenili jej przeznaczenie
Tajemnicze „Koło duchów” wcale nie jest astronomicznym obserwatorium?
„Koło duchów”, czyli dziwna, prehistoryczna konstrukcja, znajduje się w w południowo-zachodniej Syrii. Długo myślano, że stworzono je, by badać gwiazdy. Okazuje się, że naukowcy mogli się mylić, a Rujm el-Hiri wcale nie jest astronomicznym obserwatorium.
Jeśli nie powstało w celach poznawania kosmosu, to w jakich? Jakie było prawdziwe przeznaczenie „Koła duchów”? Co mówią nowe badania?
Prehistoryczna struktura – Rujm el-Hiri
Rujm el-Hiri to tajemniczy megalityczny monument na Wzgórzach Golan, znany jako „Koło Duchów”. Ta dziwna struktura z południowo-zachodniej Syrii od dawna uważana była za rodzaj obserwatorium astronomicznego.
Nowe badania opublikowane w czasopiśmie Remote Sensing pokazują, że naukowcy mogli się mylić.
Zespół doktor Olgi Khabarovej i profesora Lewa Eppelbauma z Uniwersytetu Tel Awiwu i Uniwersytetu Ben Guriona na Negewie w Izraelu przeprowadził kompleksowe analizy geometryczne, które proponują alternatywne wyjaśnienie powstania Rujm el-Hiri.
Dawne hipotezy
Wcześniejsze badania sugerowały, że Rujm el-Hiri służyło do obserwacji obiektów na niebie. Konstrukcja powstała około 5000 lat temu i składa się z z tysięcy bazaltowych skał ułożonych w charakterystyczny wzór. Kamienne kręgi mają około 150 metrów szerokości.
Prawdziwe przeznaczenie obiektu długo pozostawało zagadką. Pojawiły się hipotezy, że starożytni ludzie wykorzystywali go do poznawania kosmosu, było formą kalendarza, miejscem pochówku lub kultu.
Dziś wiemy, że teoria z obserwatorium astronomicznym była błędna. Badacze z Izraela ustalili, że pozycja Rujm el-Hiri znacznie zmieniła się na przestrzeni ostatnich kilku tysięcy lat za sprawą ruchów gruntu, co oznacza, że nie zawsze była tak ściśle zorientowana względem ciał niebieskich, jak obecnie.
Nowe badania
W nowych badaniach wykorzystano analizę geometryczną, modelowanie ruchów powierzchni Ziemi, a także analizę układu obiektu za pomocą zdjęć satelitarnych.
W artykule czytamy:
Geologiczna struktura obszaru Rujm el-Hiri została ukształtowana przez ewolucję tektoniczną regionu, co doprowadziło do przesunięcia i obrotu fragmentów budowli, w tym zmian w lokalizacji oraz kierunku głównego wejścia i ścian rozchodzących się promieniście od centrum konstrukcji.
Analiza geofizyczna regionu ujawnia, że miejsce Rujm el-Hiri obróciło się przeciwnie do ruchu wskazówek zegara i przesunęło z pierwotnej lokalizacji o dziesiątki metrów.
Badacze uważają, że budowa miejsca mogła rozpocząć się już w 4500 roku p.n.e., a różne sekcje były odbudowywane i dodawane aż do epoki brązu, czyli między 3600 a 2300 rokiem p.n.e.
Większość struktur archeologicznych w regionie była ponownie wykorzystywana długo po ich pierwotnym zbudowaniu. To obejmowało dodawanie nowych elementów, budowanie murów na starszych strukturach i przekształcanie krajobrazu poprzez nowe obiekty.
Przez kolejne tysiące lat przemieszczenia tektoniczne sprawiały, że układ ścian i wejść do struktury znacząco się zmienił.
Skoro wiemy, że Rujm el-Hiri nie było starożytnym obserwatorium astronomicznym, ponieważ jego pierwotny układ nie pokrywa się z układem gwiazd, czym właściwie było?
Badania sugerują, że budowla mogła być związana z działalnością rolniczą lub pasterską. Być może pomieszczenia pełniły funkcję magazynów. Jest też szansa, że konstrukcja pełniła role społeczne – wykorzystywano ją jako schronienie lub miejsce zamieszkania.
Choć wciąż nie da się w pełni określić przeznaczenia tej struktury, badania dają nowe perspektywy i podważają pomysł, że Rujm el-Hiri było związane z obserwacją kosmosu. Potrzeba jeszcze wielu analiz, by lepiej zrozumieć znaczenie konstrukcji, jak również poznać jej kontekst kulturowy.
Źródła: https://archaeologymag.com/2025/01/golan-stone-circle-not-an-observatory/
https://www.mdpi.com/2072-4292/16/22/4239
https://www.sciencealert.com/surprise-turning-of-ancient-wheel-of-ghosts-casts-doubt-on-astronomical-purpose
