Ponad 2500 lat starożytni Egipcjanie obserwowali tam kosmos. Interesujące odkrycie
W Egipcie odkryto obserwatorium astronomiczne sprzed ponad 2 tysięcy lat.
Gwiazdy od zawsze interesowały ludzkość – obserwowano je już w starożytności. W tamtych czasach oczywiście wiedza była dużo mniejsza, choć ciała niebieskie wydawały się nie mniej fascynujące jak dziś.
To obserwatorium jest wyjątkowe. Istniało na długo przed naszą erą i pozwalało mieszkańcom poznawać otaczający nas Wszechświat.
Starożytne egipskie obserwatorium
Ponad 2500 lat temu budynek ten stanowił największe obserwatorium astronomiczne znane w Egipcie. Funkcjonował w VI wieku p.n.e. i był częścią tego, co obecnie nazywamy Świątynią Faraonów w mieście Buto.
Zrujnowany budynek w Kafr El Sheikh był miejscem, w którym starożytni Egipcjanie wpatrywali się w gwiazdy. Tam pierwsi astronomowie wytrwale śledzili ruchy Słońca i innych ciał niebieskich, co było istotną częścią życia starożytnych myślicieli i uczonych.
Kalendarz i doba
Egipcjanie byli jednymi z najbardziej biegłych astronomów w historii starożytnej, a ich dziedzictwo odbija się echem po dziś dzień. To właśnie w starożytnym Egipcie narodził się 365-dniowy kalendarz i 24-godzinny dzień.
Egipcjanie podzielili dzień na 12 godzin dziennych i 12 godzin nocnych, co dało w sumie 24 godziny. Używali do tego systemu sześćdziesiątkowego, który pochodził z Babilonii. Mieszkańcy Egiptu prawdopodobnie wprowadzili ten podział, obserwując ruchy słońca oraz gwiazd i księżyca, co pozwalało im na precyzyjne określanie czasu.
Podobnie jest z dzisiejszym podejściem do mierzenia roku. Pomysł również wyszedł od tych samych ludzi. Ich kalendarz był jednym z najdokładniejszych w starożytności, chociaż z biegiem czasu zaczęły występować różnice między kalendarzem a rzeczywistym rokiem słonecznym. Doprowadziło to później do opracowania kalendarza juliańskiego i ostatecznie kalendarza gregoriańskiego, którego używamy dziś.
Obserwatorium astronomiczne
Nowo odkryte obserwatorium demonstruje ich umiejętności astronomiczne i astrologiczne, pomimo niewielkiej ilości dowodów, które przetrwały upływ czasu.
Sam budynek, zbudowany z cegieł mułowych, zajmował powierzchnię 850 metrów kwadratowych, miał kształt litery L wspartej na filarach, z wejściem skierowanym na wschód, w kierunku wschodu słońca.
Wewnątrz archeolodzy z egipskiego Ministerstwa Turystyki i Starożytności znaleźli artefakty i akcesoria związane z badaniem nieba.
Na szczególną uwagę zasługuje duży pochylony zegar cieniowy, w celu śledzenia czasu. Były one były rodzajem zegarów słonecznych, wykorzystujących ruch cienia, gdy Słońce porusza się po niebie, aby śledzić porę dnia od świtu do zmierzchu.
Ten konkretny zegar składał się z 4,8-metrowego ciągu wapiennych płyt, na których zamontowano pięć płaskich wapiennych bloków: trzy pionowe i dwa poziome. Choć obecnie bloki te są zniszczone przez czas, niegdyś wyryto na nich linie, aby śledzić zmieniające się nachylenie cienia rzucanego na bloki podczas ruchu Słońca.
Duży kamienny blok został również znaleziony w okrągłym pomieszczeniu, z dwoma kamiennymi blokami, jednym na północy i jednym na zachodzie. Służył on również do śledzenia nachylenia Słońca.
Seria pięciu mniejszych pomieszczeń była prawdopodobnie używana do przechowywania narzędzi obserwatorium, podczas gdy cztery małe pokoje z cegły mułowej i jeden kamienny wydają się być używane jako wieża obserwatorium. Odkryto również dużą salę z trzema ścianami pokrytymi żółtą zaprawą, na których uwieczniono malowidła ścienne.
Obejmowały one rytualną łódź z ośmioma niszami i dwoma wiosłami z tyłu. Z przodu łodzi archeolodzy zidentyfikowali rysunek głowy Horusa i Oka Udjat, symboli związanych nie tylko z Wszechświatem i kosmosem, ale także z bogiem Horusem i boginią Wadjet, najważniejszymi bóstwami w Buto.
Pośrodku tej sali stoi kamienna platforma, na której znaleziono inskrypcje przedstawiające głównie astronomiczne sceny wschodu i zachodu słońca podczas trzech pór roku obserwowanych w starożytnym Egipcie.
Przedmioty starożytnych
Artefakty w obserwatorium obejmowały brązowe posągi Ozyrysa i Nemesa, terakotowy posąg boga Besa oraz granitowy posąg pochodzący z 26. dynastii, za panowania faraona Wahibre Psamtika I. Posąg ten przedstawia Ozyrysa i jest zapisany kapłanowi Psamtik-Senebowi, zawierając tytuł Królewskiego Nosiciela Pieczęci.
Inne artefakty obejmują narzędzia pomiarowe, fajansowy naszyjnik menat, fajansowy posąg boga Ptaha, fajansowe symbole religijne, artefakty garncarskie, pokrywy amfor wykonane z zaprawy i stoły ofiarne.
Znaczenie astronomii w starożytnym Egipcie
Astronomia odgrywała niezwykle ważną rolę w starożytnym Egipcie, wpływając na różne aspekty życia codziennego, religii, rolnictwa i architektury. Ludzie używali swojego złożonego kalendarza do oznaczania upływu czasu i określania dat rytuałów religijnych i politycznych, takich jak festiwale i koronacje. Było to również ważne dla śledzenia corocznych wylewów Nilu.
Religia egipska ściśle łączyła się z nauką o kosmosie. Egipcjanie wierzyli, że bóstwa mają swoje siedziby na niebie, a ruchy ciał niebieskich odzwierciedlają ich działania.
Wiele egipskich budowli, takich jak znane na całym świecie piramidy i świątynie, miało swoje fundamenty w obserwacjach astronomicznych. Najpopularniejsze piramidy w Gizie są doskonałym przykładem architektury zorientowanej według stron świata, co sugeruje głębokie zrozumienie astronomii przez starożytnych Egipcjan.
Można powiedzieć, że astronomia nie była tylko nauką, ale istotną i nieodłączną częścią funkcjonowania mieszkańców, ponieważ wiązała się najważniejszymi dziedzinami życia.
