Kolejny powód, dlaczego warto ćwiczyć. Tym razem nie chodzi o sylwetkę, ale o mózg
Nawet krótka aktywność fizyczna ma świetny wpływ na nasz mózg. Oto naukowe badania.
Każdy wie, że sport lub choćby proste ćwiczenia mają świetny wpływ na nasze zdrowie. Siedzący tryb życia sprzyja problemom z postawą czy nadwagą. Aktywność fizyczna nie tylko może być przyjemną formą spędzania wolnego czasu, ale także pomaga osiągnąć wymarzoną sylwetkę.
Jednak nie chodzi jedynie o zdrowie ciała czy ładny wygląd. Wiele osób nie wie, że nawet krótkie ćwiczenia mogą znacząco wpłynąć na funkcjonowanie naszego mózgu. Co mówią badania?
Ćwiczenia a funkcjonowanie mózgu
W czasopiśmie Nature pojawiło się ciekawe badanie, z którego dowiedzieć się można jak aktywność fizyczna wpływa na funkcje poznawcze u młodych dorosłych. Naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Santa Barbara przeanalizowali 113 wcześniejszych badań, w których wzięło udział łącznie 4390 uczestników. Od razu można powiedzieć, że tak, aktywność fizyczna jest dobra dla naszego mózgu. Oto konkrety.
Wyniki badań
Wyniki sugerują, że nawet krótkie sesje intensywnego treningu, takie jak jazda na rowerze czy ćwiczenia interwałowe mogą pozytywnie wpłynąć na pamięć, umiejętności planowania i wielozadaniowość.
Największe korzyści dla mózgu stwierdzono w przypadku ćwiczeń trwających krócej niż 30 minut, a także gdy funkcje poznawcze były testowane po ćwiczeniach, a nie podczas samego treningu.
Efekt jest szczególnie widoczny w zakresie czasu reakcji, jednak dokładność odpowiedzi nie uległa zmianie, co sugeruje złożony charakter tego zjawiska.
Badania sugerują, że ćwiczenia wpływają na pobudzenie kory motorycznej mózgu i uwalnianie substancji chemicznych, takich jak katecholaminy (noradrenalina, dopamina), co z kolei wspiera procesy poznawcze, takie jak szybkość reakcji i podejmowanie decyzji. Neurohormony mobilizują mózg, mięśnie i inne tkanki do działania.
Ciekawostką jest to, że nasi przodkowie dzięki nim mieli większe zdolności do przetrwania w trudnych warunkach. Zwiększona czujność i aktywność mózgu pozwalała na szybszą reakcję na niebezpieczeństwo.
Dobrą wiadomością jest to, że nie trzeba robić wielu długich i skomplikowanych ćwiczeń, by wspomóc pracę swojego mózgu. By odczuwać korzyści z aktywności czasem wystarczyć choćby 10 minut wysiłku w ciągu dnia. Jest to na tyle mało, że praktycznie każdy może wprowadzić taką rutynę do swojego życia.
Nie tylko lepsza pamięć
Choć poprawiona pamięć i koncentracja to już bardzo dobre zalety sportu, aktywność fizyczna ma znacznie szerszy wpływ na nasz mózg.
W badaniu przeprowadzonym przez Uniwersytet Illinois wykazano, że regularny trening poprawia strukturę istoty białej mózgu, co korzystnie wpływa na funkcje poznawcze u osób starszych.
Regularne ćwiczenia nie tylko pozytywnie wpływają na połączenia neuronowe w tym organie, ale wspierają też jego zdolność do adaptacji. Wysiłek zwiększa przepływ krwi, a co za tym idzie mózg jest lepiej dotleniony i odżywiony.
Badacze sugerują, że najlepsze efekty mogą być osiągnięte, gdy ćwiczenia fizyczne są zintegrowane z zadaniami poznawczymi. Przykładem może być sport zespołowy, w którym nie tylko wykonujemy pewne czynności, ale również analizujemy sytuację i opracowujemy taktykę.
Sport to także świetny sposób na redukcję stresu i napięcia, których nadmiar szkodzi nam na wiele sposobów. Przewlekły stres zmniejsza aktywność kory przedczołowej, osłabia naszą uwagę i zwiększa podatność na stany lękowe i depresyjne. Żyjąc w napięciu możemy mieć problemy z pamięcią i trudności z nauką nowych rzeczy. Aktywność fizyczna jest tutaj niesamowicie pomocna, gdyż po wysiłku uwalniane są endorfiny, czyli substancje chemiczne poprawiające nasz nastrój.
Szybka ciekawostka: endorfiny to grupa hormonów peptydowych, które wywołują dobre samopoczucie i zadowolenie z siebie oraz powodują inne stany euforyczne (tzw. hormony szczęścia). Tłumią odczuwanie drętwienia i bólu. Działają relaksująco i odprężająco. Wydzielanie endorfin zachodzi m.in. podczas śmiechu, wysiłku fizycznego, słuchania muzyki, w stanie zakochania czy po zjedzeniu czekolady.
Zarówno te najnowsze, jak i starsze badania potwierdzają, że sport jest świetnym wsparciem mózgu. Fakt, że wystarczy mniej niż 30 minut dziennie, by odczuć efekty, może być jeszcze bardziej motywujący do działania.
Źródła: https://www.nature.com/articles/s44271-024-00124-2
https://www.sciencealert.com/less-than-30-minutes-of-exercise-does-something-wonderful-for-your-brain
https://prevagen.com/blogs/brain-health-tips/how-playing-sports-affects-the-brain
https://pl.wikipedia.org/wiki/Endorfiny