Nowe badania mówią o wieku Księżyca. Jest starszy, niż sądzono
Najnowsze badania sugerują, że Księżyc jest dużo starszy, niż myśleliśmy.
Towarzysz Ziemi jest niezwykle ciekawym obiektem w kosmosie. Z jednej strony badamy go od lat i wiemy o nim całkiem sporo. Z drugiej jednak wciąż skrywa pewne tajemnice.
Naukowcy opublikowali badanie, które informuje, że nasz satelita może być dużo starszy, niż do tej pory przyjmowano. Ile tak właściwie może mieć lat?
Wiek Księżyca
18 grudnia 2024 roku w czasopiśmie Nature pojawił się artykuł naukowy na temat naturalnego satelity Ziemi. Mówiąc dokładniej: wieku Księżyca, który jest najpewniej dużo starszy, niż do tej pory zakładano. Zespół naukowców odpowiedzialny za badania był kierowany przez Francisa Nimmo, geofizyka z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Santa Cruz.
Księżyc to jedyny naturalny satelita Ziemi, którego dzieli od niej około 384 tysiące kilometrów. Średnica srebrnego globu wynosi 3474 kilometry, czyli nieco więcej niż 1/4 średnicy naszej planety.
Towarzysz Ziemi od zawsze fascynował ludzkość. Już dawno temu dostosowywano pod jego ruchy kalendarze czy wydarzenia kulturowe. 21 lipca 1969 roku o godz. 2:56 czasu uniwersalnego człowiek po raz pierwszy stanął na powierzchni Księżyca. W kolejnych latach badacze z całego świata analizowali najdrobniejsze szczegóły związane z naszym satelitą. Sprawdzano m.in. czy można hodować rośliny w księżycowym regolicie (zobacz: Czy da się to zrobić na Księżycu? Naukowcy uważają, że to możliwe).
Mimo że od lat prowadzone są liczne eksperymenty i badania, wciąż nie wiemy wszystkiego o srebrnym globie. Jak się dziś okazuje – prawdopodobnie myliliśmy się także co do jego wieku.
Według nowej analizy przeprowadzonej przez naukowców z USA, Francji i Niemiec, ziemski satelita mógł powstać już 4,53 miliarda lat temu – setki milionów lat wcześniej, niż wynikało z wcześniejszych szacunków.
Powstanie Księżyca
Obecnie wiodąca teoria na temat powstania Księżyca opiera się na chaosie wczesnego Układu Słonecznego. Już na samym początku badania możemy przeczytać, że uważa się, że ostatnie gigantyczne uderzenie w Ziemię doprowadziło do powstania Księżyca. Przyjęto, że satelita uformował się po zderzeniu obiektu wielkości Marsa z naszą planetą, która była na wczesnym etapie rozwoju. Część jej masy została oderwana i wyrzucona na orbitę. Czas tego wydarzenia można określić, datując różne skały, które przypuszczalnie skrystalizowały się z oceanu magmowego Księżyca. Ten szybko stygł, a dzięki temu powstało to, co dziś pokrywa srebrny glob.
Na podstawie wcześniejszych próbek skał księżycowych, które uważa się za pochodzące z tego oceanu magmowego, szacowało się, że zderzenie miało miejsce około 4,35 miliarda lat temu.
Okazuje się jednak, że wiek ten jest dużo wyższy. Najnowsze badanie mówi o analizie próbek Księżyca, które dały nieco inne wyniki od tych podanych wyżej. Sprawdzono stosunek uranu do ołowiu w dostarczonym pyle, co pozwoliło z większą dokładnością określić wiek samej próbki.
- ZOBACZ – Nowe badania mówią, że tego nigdy nie było na Wenus. Naukowcy: „to smutne, że tak nie jest”
W artykule czytamy:
Wiek Księżyca można określić, badając proces, który prowadzi do chemicznego rozdzielenia pierwiastków i ich produktów rozpadu w oparciu o czas rozkładu izotopów promieniotwórczych, który można ściśle powiązać z samym powstaniem satelity.
Ile może mieć lat?
Naukowcy doszli do wniosku, że naturalny satelita Ziemi ma więcej niż 4,35 miliarda lat. W zależności od analizowanych fragmentów, wiek może wahać się od 4,46 miliardów, do nawet 4,51 miliardów lat.
Wiek Ziemi szacuje się na 4,54 miliarda lat, a co za tym idzie – Księżyc mógł jej towarzyszyć prawie od samego początku istnienia. Co więcej, z badań wynika, że ocean magmowy nie był jedynym etapem formowania się satelity. Siły pływowe planety mogły na przestrzeni lat deformować Księżyc i wpływać na jego powierzchnię, stąd też część najstarszych struktur mogła zostać zniszczona. Mówiąc inaczej, obecne skały księżycowe nie odzwierciedlają momentu powstania satelity. To prawdopodobnie przez to wynikło zamieszanie z wiekiem Księżyca. Dopiero dokładne analizy składu chemicznego próbek rozwiały wątpliwości.
Nowe badania poszerzają wiedzę o Księżycu i pozwalają lepiej zrozumieć jego ewolucję. Nie oznacza to jednak, że odpowiadają na absolutnie wszystkie pytania. Wciąż pozostaje sporo niewiadomych, zarówno jeśli chodzi o istnienie Ziemi i jej sąsiada, jak i również ewolucji całego Układu Słonecznego.
Źródła: https://www.nature.com/articles/s41586-024-08231-0
https://www.sciencealert.com/the-moon-is-much-older-than-we-thought-new-research-suggests
https://pl.wikipedia.org/wiki/Księżyc
