Symbol mądrości, który w rzeczywistości jest głupi. Zaskakujące fakty o sowach
Czy sowy są rzeczywiście aż tak mądre, jak mówi się od wielu, wielu lat?
Większość dzieci kojarzy motyw sowy, która przedstawiana jest jako symbol mądrości i wiedzy. Ptak ten często występuje w okularach czy z książką, co ma jeszcze mocniej podkreślić jego wyjątkową inteligencję.
Tylko czy jest w tym jakakolwiek prawda? Czy sowy faktycznie są mądrzejsze od innych ptaków?
Mity i fakty o sowach
Przez tysiące lat, od starożytnej greckiej legendy po współczesną literaturę i telewizję, ludzie przedstawiali sowy jako symbol mądrości i wiedzy. Motyw ten zauważyć można w wielu kreskówkach, baśniach czy książkach z opowiadaniami dla dzieci.
Nie każdy jednak wie, że w rzeczywistości sowy wcale nie są takie mądre. Są doskonałymi myśliwymi, cichymi zabójcami, ale na pewno nie wyróżniają się pod względem inteligencji na tle innych ptaków.
Jedno z badań z 2013 roku wykazało, że puszczyki mszarne wielokrotnie oblewały prosty test poznawczy – pociąganie za sznurek w celu zdobycia smakołyku – który został pomyślnie rozwiązany przez kilka innych gatunków ptaków.
Ogromna konkurencja
Warto zaznaczyć, że sowy nie mają łatwego zadania, jeśli chodzi o walkę w rankingu inteligencji. Dla przykładu kruki są często klasyfikowane jako jeden z najinteligentniejszych gatunków innych niż ludzie, obok delfinów i szympansów.
Oczywiście nie oznacza to, że sowy są kompletnie głupie. Badania wykazały, że niektóre z nich faktycznie praktykują prymitywną formę używania narzędzi. Według informacji opublikowanych w czasopiśmie naukowym Nature, zaobserwowano, że sowy grzebiące używają zwierzęcego łajna do zwabiania chrząszczy gnojowych do swoich nor, gdzie następnie ucztują na owadach.
Trzeba tutaj podkreślić fakt, że używanie różnych przedmiotów, nie jest wyjątkowe w świecie zwierząt. Wiele gatunków potrafi korzystać z elementów, które znajdują się w ich otoczeniu.
Doskonali myśliwi
Mimo że sowy nie są wybitnie inteligentne, dalej są niesamowitymi myśliwymi. Wykształciły wiele cech, które umożliwiają im sprawne polowanie. Wśród nich znaleźć można świetny słuch, umaszczenie, które pozwala wtopić się w otoczenie, ostre szpony i dzioby oraz dobry wzrok.
Oczy sów są proporcjonalnie większe niż u wielu ptaków, co pozwala im doskonale widzieć nawet przy słabym oświetleniu. Do tego skierowane są do przodu, co daje widzenie stetoskopowe. Ptaki te mogą dokładnie ocenić odległość i głębokość położonych obiektów.
Inną ciekawą cechą sów jest to, że potrafią obracać głowę nawet o 270 stopni.
Dlaczego symbol mądrości?
Patrząc na to wszystko, można dziwić się, że sowa po dziś dzień kojarzona jest z mądrością i inteligencją.
W greckiej mitologii ptak ten był towarzyszem Ateny, bogini mądrości. Ostrość wzroku i widzenie w ciemności kojarzyło się ludzkości ze świetną intuicją i możliwością ujrzenia tego, co umyka innym. Człowiek łączył cechy nocnych drapieżników z odkrywaniem ukrytych prawd. Duże oczy sowy zostały połączone z obserwacją otoczenia, wysuwaniem wniosków a nawet patrzeniem w przyszłość.
Negatywna symbolika
Wyjątkowe cechy sów doceniano zarówno w starożytnej Grecji, Rzymie, jak i Egipcie. Nie znaczy to jednak, że każda kultura uważa, że są to ptaki wybitnie inteligentne. Na przykład w Indiach sowy kojarzone są raczej z głupotą niż mądrością.
W Afryce łączono wspomniane ptaki ze złem, duchami czy złą mocą. W niektórych krajach sowy łączono z przesądami i przepowiednią śmierci lub nieszczęścia. Zarówno pojawienie się osobnika w zasięgu wzroku, jak i usłyszenie jego nawoływania, mogło być znakiem, że stanie się coś bardzo złego.
Skoro nie sowy, to kto?
Wiadomo już, że sowy na pewno nie są najinteligentniejsze, jeśli chodzi o ogół zwierząt. W takim razie jakie ptaki mogą pochwalić się sporym intelektem?
Przede wszystkim wspomniane wcześniej kruki, ale także inne gatunki z rodziny krukowatych, na przykład wrony, sójki czy sroki. Bardzo inteligentne są również papugi – ary czy kakadu.
Co ciekawe, naukowcy w wielu badaniach zauważyli, że kruki są tak mądre, że wypadają w testach lepiej niż małpy. Ptaki te wykazują zdolność do rozwiązywania skomplikowanych zadań, są niezwykle pamiętliwe oraz posiadają zdolność abstrakcyjnego myślenia.
